Chuir na rudaí sin isteach go mór ar phleananna an Ath. Uí Fhearghusa, agus de réir a chéile dhírigh sé ar Chiarraí níos mó ná ar an chuid eile den tír. Lean sé ar aghaidh lena sheanmóireacht dhátheangach, lena chluichí nuachumtha agus le go leor bearta pearsanta eile do deireadh a shaoil. Bhí sé thar nócha bliain d’aois nuair a d’eag sé ar an 18ú Nollaig 1971, léiriú eile ar chomh “saolach” is a bhí seanfhundóirí Chumann na Sagart, Go dtuga Dia luach saothair síoraí dóibh go léir ar neamh.
Gan An Chléir mar fhoinse eolais, is doiligh bheith cinnte cé mhéad beochta a d’fhán ina lán de na craobhacha áitiúla sna daicheadaí. Bhí craobhacha mat Chairraí, Cluain Feartam etc..a sholáthraigh cúpla léacht in aghaidh na bliana I rith an chogaidh ar fad agus a lean ar aghaidh le clár speisialta trí na daicheadaí is na saogadaí. I gcás a lán craobhacha eile níor chiallaigh sé ach go ndeachaigh sagart thart lelinn an Chúrsa Spioradalta agus gur bhailigh se an síntiús bliana, cúig scillig b’fheidir, ó roinnt dá chomhchléir a bhí báiúil leis an teanga. Nuair a rinneadh an tOireachtas a athbheochan ó 1939 ar aghaidh, aistríodh cruinniú cinnbhliana Chumann na Sagart go haimsir an Oireachtas agus is mar sin a bhíodh sé nuair a chur mé eolas pearsanta air. Rinne An tAth. Donnchadh Ó Floinn an-iarracht le bru nua a chur ann go luath sna daicheadaí agus an tAth. Aindrias Mac Aogáin, C.S.Sp. ina dhiaidh sin, ach bhí an cumann an-lag go luath sna caogadaí. Chun a léiriú daoibh caide chomh lag is a bhí sé, ainmníodh mé féin mar rúnaí ar an chumann ag an Oireachtas i 1953 gan mé a bhieth i láthair ag an chruinniú agus tugadh mar dhualgas dom craobh a bhunú i bhfairche Átha Cliath gan aithne agam san am ach ar chúpla sagart ar fad i mBaile Átha Cliath. Níor tionóladh cruinniú ar bhith den choiste náisiúnta do dtí an chéad Oireachtas eile.
- VI.LE GLÚIN ANUAS
Measaim gur don Ath. Eoghan Ó Fríghil as fairche Ráth Bhoth atá an chreidiúint ag dul go dtáinig an cumann slán ón bhás an uair úd. Ceapadh ina rúnaí I 1954 é faoi uachtaránacht an Ath, Mhic Aogáin agus le litreacha agus cuirthí, agus léacht ón Dr. Sean Mac Cárthaigh mar mhealladh breise, d’eirigh leis cruinniú bliantúil breá láidir a thionól le linn Oireachtas 1955. Nuair a bhí an léacht thart, cuireadh m’ainm chun tosaigh mar ábhar uachtaráin agus tar eis vótála fuair mé, mé féin sa chathaoir.